gatunek: wojenny
data premiery: 20 kwietnia 1957
czas trwania: 95 min.
reżyseria: Andrzej Wajda
scenariusz: Jerzy Stefan Stawiński
główne role:
Tadeusz Janczar
Teresa Iżewska
Wieńczysław Gliński
Tadeusz Gwiazdowski
Stanisław Mikulski
Emil Karewicz
Władysław Sheybal
Teresa Berezowska
Jan Englert
Teresa Iżewska
Wieńczysław Gliński
Tadeusz Gwiazdowski
Stanisław Mikulski
Emil Karewicz
Władysław Sheybal
Teresa Berezowska
Jan Englert
muzyka: Jan Krenz
nagrody
Specjalna: Nagroda Jury w Cannes (1957)
Andrzej Wajda to jeden z najwybitniejszych polskich reżyserów filmowych i teatralnych. Urodził się 6 marca 1926 roku w Suwałkach, ukończył Akademię Sztuk Pięknych w Krakowie, a także Wyższą Szkołę Filmową w Łodzi. Andrzej Wajda zdobył wiele międzynarodowych nagród m. in. Złotą Palmę w Cannes i Oskara.
_
_
Film pt. "Kanał" to pierwszy poważny sukces polskiego reżysera. Opowiada o ponurej powstańczej rzeczywistości i zniszczeniach poczynionych przez Niemców podczas II wojny światowej, ale nie to jest głównym tematem tej opowieści. Na wojennym tle możemy obserwować ludzkie dramaty.
Film swoją wielkość zawdzięcza doskonałemu scenariuszowi Jerzego
Stefana Stawińskiego, nieskupiającym się wyłącznie na wojnie, ale na jej
emocjonalnym odbiciu wśród ludzi.W "Kanale" bardzo ważni są aktorzy, którzy podołali zadaniu, mimo wysoko zawieszonej poprzeczki. Aktorzy mieli okazywać skrajne emocje, co
wymagało sporych umiejętności. Odtwórcy ról są bardzo wiarygodni, ale
jest to na pewno wynikiem dużej bliskości czasowej powstańczych
wydarzeń. Dopracowana i ponura scenografia wiernie ukazuje rzeczywistość
II wojny światowej.
Film Andrzeja Wajdy nie jest jednak tylko historią kilkunastu
powstańców, oprócz znaczenia dosłownego możemy zaobserwować również
wymowę metaforyczną, dzięki której sytuację tej małej grupy możemy
odczytać jako położenie całego polskiego narodu.
"Kanał" jest arcydziełem kina wojennego, które ukazuje prawdę, tak
często ubarwianą w amerykańskich superprodukcjach z tamtych lat. Andrzej
Wajda jako pierwszy pokazał światu, jak naprawdę wyglądała wojna wraz z jej największymi okropnościami. "Kanał", choć może wydawać się archaiczny, to tak naprawdę jest
ponadczasowy, ukazuje uczucia powstańców i ostatnie chwile ich życia.
Śmierć ze świadomością klęski staje się tak przytłaczająca, że aż nie do
zniesienia. Nikt wcześniej nie potrafił tak sugestywnie oddać porażki,
gdyż wówczas każdy koncentrował się na przedstawieniu zwycięstw i
wywyższaniu ich ponad granice dobrego smaku, wszystko było sztuczne i
propagandowe. "Kanał" złamał stereotyp i z niechcianego początkowo filmu
antybohaterskiego zmienił się w kultowy obraz wywyższający to, co
prawdziwe - heroizm i poświęcenie nawet dla sprawy teoretycznie
przegranej.
Fabuła:
Warszawa, 1944 rok. Powstanie zbliża się do końca. Po nieudanej
próbie przebicia się przez stanowiska niemieckie, kompania porucznika
"Zadry" wchodzi do kanału na rogu Bałuckiego i Szustra na Mokotowie.
Kierują się w stronę Śródmieścia, ale z ponad czterdziestu powstańców
nie ocaleje nikt. Oddział zostaje niebawem rozbity na trzy mniejsze
grupki ludzi błąkających się po omacku w cuchnących kanałach stolicy.
Łączniczkę "Stokrotkę" i rannego "Koraba" zatrzymuje krata u wylotu
kanału; "Halinka" popełnia samobójstwo; kompozytor Michał dostaje
pomieszania zmysłów. "Mądry" wychodzi przy ul. Dworkowej wprost na niemiecki
patrol.
Film:
